Loes Sauer startte in januari 2025 als projectleider Reablement binnen G’oud. Een resultaat van haar inzet voor G’oud is onder meer de start van de pilot Preventiebezoek door de wijkverpleegkundige in september 2025. Daarnaast werkt ze aan de opzet van het project Langer Vitaal Thuis. Medio oktober draagt Loes de rol van projectleider over. We vroegen haar naar het ‘gevoel van G’oud’ en haar visie op reablement.
Eerder was Loes Sauer betrokken bij de implementatie van ‘volledig pakket thuis’ bij meerdere VVT-organisaties en van reablement bij MIJ in Rotterdam. Haar opdracht binnen G’oud: een reablement-initiatief opzetten op basis van een bewezen interventie. Reablement is een manier van werken waarmee hulpverleners ouderen helpen hun eigen leven te leiden, op hun eigen manier. Twee leidende principes daarbij zijn dat je niet overneemt wat mensen zelf kunnen en mensen helpt te herwinnen wat ze niet meer kunnen.
Mate van welzijn
De eigen kracht van mensen is essentieel, aldus Loes: “waarom zou je willen weigeren dat je zelfredzaam wordt? Onafhankelijk zijn en zoveel mogelijk zelf kunnen speelt een grote rol in de mate van welzijn die mensen ervaren. Het gedachtegoed van reablement zou in alle lagen van de organisatie moeten worden onderschreven. Sterker nog: ik denk dat het helpt als reablement in de wet wordt vastgelegd. Hierdoor komt er nog meer urgentiebesef bij organisaties en ouderen zelf. Dat past, denk ik, ook heel goed bij de ouderen van de toekomst. De mensen voor wie het nu tijd wordt om na te denken over ‘morgen’ en hun mogelijke zorg- en welzijnsvragen, zijn ook degenen die gesteld zijn op hun vrijheid. Het gedachtegoed van reablement biedt ze die vrijheid, doordat het de kracht van mensen zelf centraal zet. In Denemarken is dat al het geval, dus dat zou hier ook moeten kunnen.”
Zorg overbodig maken
Een wettelijke verankering van reablement lost gelijk een van de uitdagingen op die Loes tegenkwam. Ze vertelt: “de uitdaging binnen G’oud is dat reablement door verschillende organisaties moet worden onderschreven. Door de variëteit in organisaties en mensen die er werken, is het niet vanzelfsprekend dat iedereen hetzelfde perspectief heeft. Maar het is wel van belang. Om het gedachtegoed goed te implementeren, heb je niet alleen bewustwording bij ouderen nodig, maar is het vooral ook belangrijk dat iedere hulpverlener het onderschrijft en daadwerkelijk in de praktijk brengt. In de volle breedte: van de eerstelijnszorg en ouderenzorg tot het sociaal domein.”
“Laat mensen zoveel mogelijk zelf doen. Onafhankelijk zijn en zoveel mogelijk zelf kunnen speelt een grote rol in de mate van welzijn die mensen ervaren.”
Gedragsverandering
Mensen zoveel mogelijk zelf laten doen. Het klinkt misschien eenvoudig, alleen maar pas het maar eens consequent toe. Als projectleider ontdekte Loes dat het minder makkelijk is gezegd dan gedaan: “veel handelingen zijn automatisch en heel goedbedoeld. Reablement vraagt om gedragsverandering, zowel bij de professionals als bij de ouderen. Ik ervaar dat de meeste wijkverpleegkundigen dit gedachtegoed omarmen, maar voor sommige zorgmedewerkers kan dat lastiger zijn. Ik begrijp dat wel; iemand is een zorgopleiding gaan doen, gaat aan de slag, en dan verandert de aanpak hierin. Bovendien kan het in het begin meer tijd kosten om iemand iets zelf te laten doen. Medewerkers moeten zich dus niet alleen bewust zijn van de voordelige effecten op langere termijn, maar ook tijd en ruimte krijgen om het in de praktijk te brengen. Dat vraagt mogelijk om een andere indicatiestelling.”
Het gevoel van G’oud
Behalve uitdagingen leverde de samenwerking binnen G’oud ook voordelen op, aldus Loes: “het gevoel van G’oud zit ’m voor mij vooral in de verbindingen die je legt tussen verschillende organisaties en verschillende projecten gericht op de toekomst van ouderen, zowel binnen zorg als welzijn. Het preventiebezoek door de wijkverpleegkundige is preventief; daar ligt geen hulpvraag aan ten grondslag.
Bij een project als Langer Vitaal Thuis is dat anders: dat komt voort uit een hulpvraag vanuit de zorg. Toch zijn beide projecten wat mij betreft gebaseerd op de basisgedachte van reablement. Veel initiatieven binnen G’oud zijn in lijn met reablement en het is van belang om die projecten nog meer bij elkaar te laten aansluiten.”
Positieve gezondheid
In de projecten binnen reablement wordt ook gebruik gemaakt van het model Positieve Gezondheid van het Institute for Positive Health. Loes: “ik ben het eens met hun uitgangspunt. Zij zeggen: mensen zijn niet hun aandoening. Toch focussen we doorgaans wel op die aandoening. Alle aandacht gaat uit naar hun klachten en gezondheidsproblemen, en hoe we die kunnen oplossen. Daar sluit ik me helemaal bij aan. De andere invalshoek die Positieve Gezondheid kiest, vind je ook terug bij reablement. Het accent ligt niet op ziekte en zorg, maar zet de mens centraal. Hoe je een aanpak ook noemt, zolang dat het uitgangspunt is, zijn we goed op weg naar de toekomst.”
De 6 dimensies van het model Positieve Gezondheid.
